Για να μπορούμε να κάνουμε μια ακριβή αποτίμηση των μνημονιακών νομοθετικών μέτρων στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων τα τελευταία τρία χρόνια, θα πρέπει να ξανασκεφτούμε την ιστορία από τη "γένεση".
Ο συνδικαλισμός γενικά είναι ο τρόπος που έχουμε οι εργαζόμενοι και γενικότερα η κοινωνία να μη γινόμαστε δούλοι της ανάγκης βιοπορισμού και να μην υποτασσόμαστε στην ισχύ και τη βία του ισχυροτέρου.
Το σχέδιο για την τροποποίηση του Ν. 1264 θα αποτελέσει, αν υλοποιηθεί, ένα χειρουργικό χτύπημα στο βασικό συνδικαλιστικό δικαίωμα (τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας του συνδικαλισμού) και στο δικαίωμα απεργίας.
Το δικαίωμα των εργαζομένων να είναι ενεργητικά και όχι παθητικά υποκείμενα στη διαδικασία ρύθμισης των όρων εργασίας πλήττεται καίρια. Μιλώντας για συνδικαλιστικά δικαιώματα, θα πρέπει να έχουμε στον νου μας ότι δεν καλλιεργούμε ένα είδος νομικού φετιχισμού, αλλά ότι αναφερόμαστε ευθέως και αμέσως στους υλικούς όρους αξιοπρεπούς ύπαρξης - διαβίωσης.
Χωρίς τα συνδικαλιστικά δικαιώματα, επιστρέφουμε στην προϊστορία του εργατικού δικαίου. Από ορισμένες πλευρές προβάλλεται η καταχρηστική άσκηση δικαιωμάτων, όπως του δικαιώματος της απεργίας, για τη δικαιολόγηση των μνημονιακών μέτρων. Ωστόσο, ο συνδικαλισμός συνυφαίνεται τόσο στενά με τους υλικούς όρους αξιοπρεπούς διαβίωσης, ώστε θα ήταν χρήσιμο να θυμηθούμε: Όπως όταν ο αέρας είναι μολυσμένος δεν παύουμε να αναπνέουμε, αλλά προσπαθούμε να τον καθαρίσουμε, έτσι και με τον συνδικαλισμό. Αν και, μιλώντας για κατάχρηση, ο νούς μας θα πρέπει να πάει κυρίως σε όλη την παρασιτική και διαπλεκόμενη λειτουργία των επενδυτικών και των παραδοσιακών τραπεζών, αυτού που κατ' εφυμησμόν ονομάζεται αγορά, χωρίς να έχει ιδιαίτερη σχέση με την πραγματική οικονομία.
*Ο Άρις Καζάκος είναι καθηγητής Εργατικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ
