Αν διαβάσεις τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας θα εντυπωσιαστείς. Θα έχεις την αίσθηση ότι διαβάζεις τον ΚΟΚ κάποιας βορειοευρωπαϊκής χώρας. Ο λόγος του εντυπωσιασμού σου θα είναι φυσικά η ασυμφωνία του ΚΟΚ με την ελληνική πραγματικότητα. Κι όμως, ο ελληνικός ΚΟΚ είναι αυτός. Προήλθε μετά από πολλά χρόνια εθνικών και διεθνών μελετών, εμπειρίας, ερευνών και διαρκών βελτιώσεων που συνεχώς κάνουν την οδήγηση ασφαλέστερη.
Το ίδιο συμβαίνει και με το Σύνταγμα της Ελλάδος. Αν το διαβάσεις θα εντυπωσιαστείς. Με εξαίρεση την «Αγία, Ομοούσια και Αδιαίρετη Τριάδα», και ορισμένα άρθρα, το ελληνικό Σύνταγμα δεν έχει να ζηλέψει σε κάτι από αντίστοιχα ευρωπαϊκά, στις χώρες των οποίων υπάρχει πραγματική δημοκρατία. Όπου, ως πραγματική δημοκρατία, ορίζουμε την σαφή διάκριση μεταξύ νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας.
Οι γαλλικές εθνοσυνελεύσεις, και οι Αμερικάνοι εξεγερμένοι στα τέλη του 18ου αιώνα συνέταξαν τα πρώτα μοντέλα που αποτέλεσαν τη γέννηση των περισσοτέρων σύγχρονων δυτικών Συνταγμάτων. Λίγες δεκαετίες αργότερα, οι επαναστατημένοι Έλληνες θα επιδιώξουν το ίδιο, με το Σύνταγμα της Ελλάδας να διαμορφώνεται στις πρώτες εθνικές συνελεύσεις, το οποίο στην ουσία ήρθε σχεδόν ατόφιο από τη Δύση σε μία προσπάθεια ένταξης της Ελλάδας στο γενικότερο κύμα του ευρωπαϊκού διαφωτισμού που είχε παρασύρει την υπόλοιπη ήπειρο. Όπως αποδείχτηκε αργότερα βέβαια, οι Έλληνες ουδέποτε αποδέχτηκαν την έννοια του Συντάγματος. Κι όμως, στα μεταγενέστερα χρόνια, υπήρχε μία διαρκής διαμάχη για να επέλθει Δημοκρατία στη χώρα μας σύμφωνα με τις επιταγές του Συντάγματος. Άνθρωποι αγωνίστηκαν, βασανίστηκαν, διώχτηκαν, θανατώθηκαν, αγωνιζόμενοι να υπάρξει μία υποτυπώδης Δημοκρατία βασισμένη στις ιδέες που πρέσβευε το Σύνταγμα.
Σήμερα, το οικοδόμημα υπάρχει. Έχουμε Σύνταγμα στα δυτικά πρότυπα που εμπράκτως αποτελεί την ραχοκοκαλιά της εθνικής νομοθεσίας. Αναφέρεται εκτενώς στην διάκριση των τριών εξουσιών, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στο δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, στην ελευθερία της έκφρασης και του λόγου. Με αρκετούς αστερίσκους μεν, αλλά επί της ουσίας, όλα αυτά είναι εκεί. Το πρόβλημα δεν είναι το οικοδόμημα, αλλά οι άνθρωποι που το διαχειρίζονται, δηλαδή οι πολιτικοί, οι δημόσιοι λειτουργοί και οι δικαστές/νομικοί. Το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα δεν είναι σάπιο επειδή το οικοδόμημα της Δημοκρατίας είναι σαθρό, αλλά επειδή είναι σαθροί οι άνθρωποι που το απαρτίζουν.
Ο στόχος δεν πρέπει να είναι το οικοδόμημα της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, αλλά οι άνθρωποι που την διαχειρίζονται. Και ο πιο δίκαιος και δημοκρατικός τρόπος να ανατρέψεις το συγκεκριμένο ανθρώπινο δυναμικό είναι μέσω του αναφαίρετου δικαιώματος των εκλογών. Εθνικών και τοπικών. Ευτυχώς για την ανθρώπινη σκέψη και την κοινωνική ειρήνη, οι σύγχρονες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες της Ευρώπης δυσκολεύουν την εύκολη ανατροπή τους από τη βάση, με εξωθεσμικές διαδικασίες. Αυτό δεν είναι αντιδημοκρατικό, αλλά τουναντίον προστατεύει την δημοκρατία από κακοπροαίρετες ολιγαρχικές ή απολυταρχικές ομάδες. Ταυτόχρονα όμως, υπάρχει η ευελιξία να έρθει στην εξουσία οποιοσδήποτε έχει την πλειοψηφική στήριξη της βάσης και εφόσον φυσικά έχει την όρεξη για δουλειά και οργάνωση.
Έχει επισημανθεί πολλές φορές ότι κανένα δημοκρατικό σύστημα δεν είναι τέλειο, ή καλύτερα, δεν είναι όσο δημοκρατικό θα μπορούσε να είναι. Αυτό όμως δεν είναι δικαιολογία για να βάλλουμε ενάντια σε ένα οικοδόμημα που αποτελεί πανανθρώπινη κατάκτηση και που χτίστηκε με αγώνα, θυσίες, αίμα και σκληρή δουλειά. Οι βελτιώσεις ή οι σταδιακές μετατροπές σε ένα δικαιότερο σύστημα γίνονται χτίζοντας και όχι γκρεμίζοντας. Επειδή όμως αρχίζω να καταλήγω πλέον ότι σε οποιαδήποτε διχάλα αποφάσεων έχουμε μάθει να επιλέγουμε πάντα τον εύκολο δρόμο, έχω την αίσθηση ότι υπό τις παρούσες συνθήκες, δυστυχώς, το γκρέμισμα φαντάζει για πολύ κόσμο μία αποδεκτή λύση.
