Με αφορμή αριθμό δημοσιευμάτων στον ημερήσιο Τύπο που αφορά στα καύσιμα που χρησιμοποιεί ο Στρατός Ξηράς, από το Γενικό Επιτελείο Στρατού ανακοινώνονται τα παρακάτω:
Ο Στρατός Ξηράς προμηθεύεται από τα Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ) πετρέλαιο κίνησης οχημάτων χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο (10 mg/kg), με κωδικό αριθμό ΝΑΤΟ F-54, με βάση την τεχνική προδιαγραφή ΠΓΕΣ-ΠΚΟ-469-Έκδοση 4η, που έχει εκδώσει για το σκοπό αυτό.
Ο Στρατός Ξηράς προμηθεύεται από τα Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ) πετρέλαιο κίνησης οχημάτων χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο (10 mg/kg), με κωδικό αριθμό ΝΑΤΟ F-54, με βάση την τεχνική προδιαγραφή ΠΓΕΣ-ΠΚΟ-469-Έκδοση 4η, που έχει εκδώσει για το σκοπό αυτό.
Οι προμηθευόμενες από τα ΕΛΠΕ ποσότητες παραλαμβάνονται είτε με χρήση του αγωγού καυσίμου των Ε.Δ. είτε με φόρτωση δεξαμενόπλοιων (για ανεφοδιασμό των νησιών και περιοχής Πρέβεζας). Η περαιτέρω διακίνηση του καυσίμου από τα ανεφοδιαστικά κέντρα στις λοιπές Μονάδες και Αρχές πραγματοποιείται με χρήση βυτιοφόρων οχημάτων του Στρατού.
Η συμφωνία της ποιοτικής κατάστασης του καυσίμου με τα καθοριζόμενα στην τεχνική προδιαγραφή, εξασφαλίζεται με ανάλογο έλεγχο που διεξάγεται από κατάλληλο εκπρόσωπο της χημικής υπηρεσίας του Γενικού Χημείου του Κράτους, που βρίσκεται εντός των εγκαταστάσεων των διυλιστηρίων τόσο στην Αθήνα όσο και στη Θεσσαλονίκη.
Ποσότητες του εν λόγω καυσίμου χορηγούνται τόσο σε άλλους κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων (Πολεμική Αεροπορία, Πολεμικό Ναυτικό), όσο και σε άλλες Αρχές (Ελληνική Αστυνομία, Πυροσβεστικό Σώμα).
Ο Στρατός Ξηράς έχει θεσπίσει και έχει εκδώσει οδηγίες για τις διαδικασίες χορήγησης καυσίμων σε άλλες Αρχές, με ταυτόχρονη παρουσία εκπροσώπου αυτών. Σύμφωνα με αυτές τις διαδικασίες, αρμόδια επιτροπή από κάθε Μονάδα διενεργεί ελέγχους του καυσίμου επί του πεδίου (νερό, χρώμα, πυκνότητα), παραδίδει στον εκπρόσωπο της άλλης Αρχής αντίγραφο δελτίου χημικής ανάλυσης του χορηγούμενου καυσίμου, το οποίο είναι σε ισχύ σύμφωνα με τη Συμφωνία Τυποποίησης του ΝΑΤΟ 3149, ασφαλίζει τις θυρίδες του Β/Φ οχήματος με μολυβοσφραγίδα και συμπληρώνει – υπογράφει το δελτίο ποιοτικού ελέγχου καυσίμου. Με την ολοκλήρωση των προαναφερθέντων και την προσυπογραφή του δελτίου ποιοτικού ελέγχου από τον εκπρόσωπο της άλλης Αρχής, περατώνεται η ευθύνη του Στρατού Ξηράς.
Το υπόψη πετρέλαιο χρησιμοποιείται από το Στρατό Ξηράς, για επιχειρησιακούς λόγους (ενιαίος τύπος καυσίμου, ενιαίες εγκαταστάσεις αποθήκευσης, ενιαία μέσα μεταφοράς και χορήγησης), τόσο για κάλυψη των αναγκών του για κίνηση οχημάτων όσο και για θέρμανση.
Για τη σύνταξη της προαναφερθείσας προδιαγραφής έχουν ληφθεί υπόψη τα παρακάτω Εθνικά, Ευρωπαϊκά και Νατοϊκά θεσμικά κείμενα:
1. Η δημοσιευμένη στο ΦΕΚ 1490/Τεύχος Β’/09 Οκτ 2006, υπ’ αριθ. 514/2004 απόφαση του Ανωτάτου Χημικού Συμβουλίου, η οποία ελήφθη κατά τη συνεδρία της 7/10/2004, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθ. 28/2005 απόφαση του Ανωτάτου Χημικού Συμβουλίου, η οποία ελήφθη κατά τη συνεδρία της 3/2/2005.
2. Η Συμφωνία Τυποποίησης του ΝΑΤΟ με αριθμό 7090, που αποτελεί την οδηγό προδιαγραφή του ΝΑΤΟ για χερσαία καύσιμα.
3. Η Συμφωνία Τυποποίησης του ΝΑΤΟ με αριθμό 3390, που αφορά σε πρότυπα προσδιορισμού των βελτιωτικών λίπανσης των πετρελαιοειδών.
4. Η μέθοδος ASTM D-4057 περί δειγματοληψίας, καθώς και οι μέθοδοι ελέγχου των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών του καυσίμου, όπως αναγράφονται στην τεχνική προδιαγραφή του.
5. Το πρότυπο ΕΝ 590:2004 (Automotive fuels-Diesel-Requirements and test methods).
Στην ισχύουσα τεχνική προδιαγραφή του Στρατού Ξηράς για το πετρέλαιο κίνησης οχημάτων, προβλέπονται τα εξής :
1. Το πετρέλαιο κίνησης θα φέρεται στην κατανάλωση με το φυσικό του χρώμα, χωρίς την προσθήκη χρωστικών ουσιών ή ιχνηθέτη.
2. Η μέγιστη περιεκτικότητα σε θείο να είναι 10 mg/kg (μέθοδοι ελέγχου EN ISO 20846, EN ISO 20847, EN ISO 20884).
3. Η μέγιστη περιεκτικότητα σε νερό να είναι 200 mg/kg (μέθοδος ελέγχου EN ISO 12937).
Στον πολιτικό τομέα χρησιμοποιείται ως πετρέλαιο κίνησης το πετρέλαιο προδιαγραφής ΕΝ 590, το οποίο διαφέρει από το πετρέλαιο κίνησης οχημάτων του Στρατού Ξηράς στις ιδιότητες ροής σε χαμηλές θερμοκρασίες (σημείο απόφραξης ψυχρού φίλτρου), στην περιεκτικότητα μεθυλεστέρων λιπαρών οξέων καθώς και στο γεγονός ότι δεν περιέχει πρόσθετο αύξησης της λιπαντικότητας του καυσίμου.
Η διαφοροποίηση του πετρελαίου κίνησης οχημάτων του Στρατού Ξηράς από το αντίστοιχο του πολιτικού τομέα οφείλεται στην ανάγκη χρησιμοποίησης του καυσίμου σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες και συγκεκριμένα σε θερμοκρασίες χαμηλότερες των -5ο C και μέχρι -17ο C, σε προβλήματα στην ποιοτική κατάσταση του καυσίμου, που προέρχονται από την παρουσία μεθυλεστέρων λιπαρών οξέων και λόγω της απαίτησης τήρησης αποθεμάτων για μακρό χρόνο καθώς και στην απαίτηση για χρησιμοποίηση προσθέτου αύξησης της λιπαντικότητας του καυσίμου, λόγω της μη ύπαρξης μεθυλεστέρων λιπαρών οξέων.
Από τα παραπάνω καθώς και από έρευνες που έχουν διεξαχθεί τα προηγούμενα χρόνια με αφορμή παρόμοιες καταγγελίες προκύπτουν τα εξής:
1. Από τους περιοδικούς και έκτακτους ελέγχους, που πραγματοποιούνται στα τηρούμενα καύσιμα του Στρατού Ξηράς, δεν έχει διαπιστωθεί κάποια εκτροπή που να δεικνύει ότι υπάρχει νοθεία καυσίμων.
2. Ο Στρατός Ξηράς δε χρησιμοποιεί ως πετρέλαιο θέρμανσης αυτό του πολιτικού τομέα, αλλά το πετρέλαιο κίνησης οχημάτων (F-54) και συνεπώς δεν υπάρχει δυνατότητα νοθείας του πετρελαίου κίνησης οχημάτων με πετρέλαιο θέρμανσης του πολιτικού τομέα. Στην περίπτωση που θα συνέβαινε κάτι τέτοιο, αυτό θα γινόταν αμέσως αντιληπτό, καθόσον θα άλλαζε το χρώμα του καυσίμου, διότι το καύσιμο του Στρατού Ξηράς έχει χρώμα αχυρόχρουν, ενώ το πετρέλαιο θέρμανσης του πολιτικού τομέα κόκκινο και θα ανιχνευόταν η ύπαρξη ιχνηθετών (κινιζαρίνη, solvent yellow 124). Τυχόν αποχρωματισμός του καυσίμου και αφαίρεση ιχνηθετών απαιτεί ειδικές εγκαταστάσεις χημικών διεργασιών, τις οποίες δε διαθέτει ο Στρατός Ξηράς.
3. Το Γενικό Χημείο του Κράτους εξετάζει δείγματα καυσίμων, με βάση άλλη τεχνική προδιαγραφή από την προβλεπόμενη (πολιτικού τομέα αντί στρατιωτική), χωρίς να λαμβάνει υπόψη το φορέα από τον οποίο προέρχεται το δείγμα. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι ανακριβείς γνωματεύσεις για νοθευμένο καύσιμο.
Οι άλλες Αρχές, στις οποίες χορηγείται καύσιμο από το Στρατό Ξηράς, φέρουν πλήρως την ευθύνη χειρισμού του καυσίμου, μετά την παραλαβή του και την προσυπογραφή του δελτίου ποιοτικού ελέγχου από τον εκπρόσωπό τους. Ο Στρατός Ξηράς δεν υποχρεούται ούτε είναι σε θέση να γνωρίζει τον περαιτέρω χειρισμό και την ποιοτική κατάσταση του καυσίμου, μετά την παραλαβή του από τις άλλες Αρχές.
Πλέον των παραπάνω τονίζεται ότι για την εξασφάλιση της διαφάνειας κατά το χειρισμό των καυσίμων, ο Στρατός Ξηράς έχει λάβει όλα τα μέτρα που απαιτούνται και παράλληλα έχει συγκροτήσει ειδική ομάδα ποιοτικού ελέγχου καυσίμων – λιπαντικών από κατάλληλα εκπαιδευμένα στελέχη, η οποία πραγματοποιεί έκτακτους ελέγχους.
Ήδη και με βάση σχετικές διαταγές του κ. Υπουργού Εθνικής Άμυνας όλες οι σχετικές καταγγελίες ερευνώνται και πάλι. Το ΓΕΣ θα παράσχει αμέσως όλα τα αναγκαία στοιχεία για την υποβοήθηση όλων των ερευνών (διοικητικών, δικαστικών κοινοβουλευτικών).
Επίλαρχος Ιωάννης Ψωμάς
Εκπρόσωπος Τύπου ΓΕΣ
Ποσότητες του εν λόγω καυσίμου χορηγούνται τόσο σε άλλους κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων (Πολεμική Αεροπορία, Πολεμικό Ναυτικό), όσο και σε άλλες Αρχές (Ελληνική Αστυνομία, Πυροσβεστικό Σώμα).
Ο Στρατός Ξηράς έχει θεσπίσει και έχει εκδώσει οδηγίες για τις διαδικασίες χορήγησης καυσίμων σε άλλες Αρχές, με ταυτόχρονη παρουσία εκπροσώπου αυτών. Σύμφωνα με αυτές τις διαδικασίες, αρμόδια επιτροπή από κάθε Μονάδα διενεργεί ελέγχους του καυσίμου επί του πεδίου (νερό, χρώμα, πυκνότητα), παραδίδει στον εκπρόσωπο της άλλης Αρχής αντίγραφο δελτίου χημικής ανάλυσης του χορηγούμενου καυσίμου, το οποίο είναι σε ισχύ σύμφωνα με τη Συμφωνία Τυποποίησης του ΝΑΤΟ 3149, ασφαλίζει τις θυρίδες του Β/Φ οχήματος με μολυβοσφραγίδα και συμπληρώνει – υπογράφει το δελτίο ποιοτικού ελέγχου καυσίμου. Με την ολοκλήρωση των προαναφερθέντων και την προσυπογραφή του δελτίου ποιοτικού ελέγχου από τον εκπρόσωπο της άλλης Αρχής, περατώνεται η ευθύνη του Στρατού Ξηράς.
Το υπόψη πετρέλαιο χρησιμοποιείται από το Στρατό Ξηράς, για επιχειρησιακούς λόγους (ενιαίος τύπος καυσίμου, ενιαίες εγκαταστάσεις αποθήκευσης, ενιαία μέσα μεταφοράς και χορήγησης), τόσο για κάλυψη των αναγκών του για κίνηση οχημάτων όσο και για θέρμανση.
Για τη σύνταξη της προαναφερθείσας προδιαγραφής έχουν ληφθεί υπόψη τα παρακάτω Εθνικά, Ευρωπαϊκά και Νατοϊκά θεσμικά κείμενα:
1. Η δημοσιευμένη στο ΦΕΚ 1490/Τεύχος Β’/09 Οκτ 2006, υπ’ αριθ. 514/2004 απόφαση του Ανωτάτου Χημικού Συμβουλίου, η οποία ελήφθη κατά τη συνεδρία της 7/10/2004, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθ. 28/2005 απόφαση του Ανωτάτου Χημικού Συμβουλίου, η οποία ελήφθη κατά τη συνεδρία της 3/2/2005.
2. Η Συμφωνία Τυποποίησης του ΝΑΤΟ με αριθμό 7090, που αποτελεί την οδηγό προδιαγραφή του ΝΑΤΟ για χερσαία καύσιμα.
3. Η Συμφωνία Τυποποίησης του ΝΑΤΟ με αριθμό 3390, που αφορά σε πρότυπα προσδιορισμού των βελτιωτικών λίπανσης των πετρελαιοειδών.
4. Η μέθοδος ASTM D-4057 περί δειγματοληψίας, καθώς και οι μέθοδοι ελέγχου των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών του καυσίμου, όπως αναγράφονται στην τεχνική προδιαγραφή του.
5. Το πρότυπο ΕΝ 590:2004 (Automotive fuels-Diesel-Requirements and test methods).
Στην ισχύουσα τεχνική προδιαγραφή του Στρατού Ξηράς για το πετρέλαιο κίνησης οχημάτων, προβλέπονται τα εξής :
1. Το πετρέλαιο κίνησης θα φέρεται στην κατανάλωση με το φυσικό του χρώμα, χωρίς την προσθήκη χρωστικών ουσιών ή ιχνηθέτη.
2. Η μέγιστη περιεκτικότητα σε θείο να είναι 10 mg/kg (μέθοδοι ελέγχου EN ISO 20846, EN ISO 20847, EN ISO 20884).
3. Η μέγιστη περιεκτικότητα σε νερό να είναι 200 mg/kg (μέθοδος ελέγχου EN ISO 12937).
Στον πολιτικό τομέα χρησιμοποιείται ως πετρέλαιο κίνησης το πετρέλαιο προδιαγραφής ΕΝ 590, το οποίο διαφέρει από το πετρέλαιο κίνησης οχημάτων του Στρατού Ξηράς στις ιδιότητες ροής σε χαμηλές θερμοκρασίες (σημείο απόφραξης ψυχρού φίλτρου), στην περιεκτικότητα μεθυλεστέρων λιπαρών οξέων καθώς και στο γεγονός ότι δεν περιέχει πρόσθετο αύξησης της λιπαντικότητας του καυσίμου.
Η διαφοροποίηση του πετρελαίου κίνησης οχημάτων του Στρατού Ξηράς από το αντίστοιχο του πολιτικού τομέα οφείλεται στην ανάγκη χρησιμοποίησης του καυσίμου σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες και συγκεκριμένα σε θερμοκρασίες χαμηλότερες των -5ο C και μέχρι -17ο C, σε προβλήματα στην ποιοτική κατάσταση του καυσίμου, που προέρχονται από την παρουσία μεθυλεστέρων λιπαρών οξέων και λόγω της απαίτησης τήρησης αποθεμάτων για μακρό χρόνο καθώς και στην απαίτηση για χρησιμοποίηση προσθέτου αύξησης της λιπαντικότητας του καυσίμου, λόγω της μη ύπαρξης μεθυλεστέρων λιπαρών οξέων.
Από τα παραπάνω καθώς και από έρευνες που έχουν διεξαχθεί τα προηγούμενα χρόνια με αφορμή παρόμοιες καταγγελίες προκύπτουν τα εξής:
1. Από τους περιοδικούς και έκτακτους ελέγχους, που πραγματοποιούνται στα τηρούμενα καύσιμα του Στρατού Ξηράς, δεν έχει διαπιστωθεί κάποια εκτροπή που να δεικνύει ότι υπάρχει νοθεία καυσίμων.
2. Ο Στρατός Ξηράς δε χρησιμοποιεί ως πετρέλαιο θέρμανσης αυτό του πολιτικού τομέα, αλλά το πετρέλαιο κίνησης οχημάτων (F-54) και συνεπώς δεν υπάρχει δυνατότητα νοθείας του πετρελαίου κίνησης οχημάτων με πετρέλαιο θέρμανσης του πολιτικού τομέα. Στην περίπτωση που θα συνέβαινε κάτι τέτοιο, αυτό θα γινόταν αμέσως αντιληπτό, καθόσον θα άλλαζε το χρώμα του καυσίμου, διότι το καύσιμο του Στρατού Ξηράς έχει χρώμα αχυρόχρουν, ενώ το πετρέλαιο θέρμανσης του πολιτικού τομέα κόκκινο και θα ανιχνευόταν η ύπαρξη ιχνηθετών (κινιζαρίνη, solvent yellow 124). Τυχόν αποχρωματισμός του καυσίμου και αφαίρεση ιχνηθετών απαιτεί ειδικές εγκαταστάσεις χημικών διεργασιών, τις οποίες δε διαθέτει ο Στρατός Ξηράς.
3. Το Γενικό Χημείο του Κράτους εξετάζει δείγματα καυσίμων, με βάση άλλη τεχνική προδιαγραφή από την προβλεπόμενη (πολιτικού τομέα αντί στρατιωτική), χωρίς να λαμβάνει υπόψη το φορέα από τον οποίο προέρχεται το δείγμα. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι ανακριβείς γνωματεύσεις για νοθευμένο καύσιμο.
Οι άλλες Αρχές, στις οποίες χορηγείται καύσιμο από το Στρατό Ξηράς, φέρουν πλήρως την ευθύνη χειρισμού του καυσίμου, μετά την παραλαβή του και την προσυπογραφή του δελτίου ποιοτικού ελέγχου από τον εκπρόσωπό τους. Ο Στρατός Ξηράς δεν υποχρεούται ούτε είναι σε θέση να γνωρίζει τον περαιτέρω χειρισμό και την ποιοτική κατάσταση του καυσίμου, μετά την παραλαβή του από τις άλλες Αρχές.
Πλέον των παραπάνω τονίζεται ότι για την εξασφάλιση της διαφάνειας κατά το χειρισμό των καυσίμων, ο Στρατός Ξηράς έχει λάβει όλα τα μέτρα που απαιτούνται και παράλληλα έχει συγκροτήσει ειδική ομάδα ποιοτικού ελέγχου καυσίμων – λιπαντικών από κατάλληλα εκπαιδευμένα στελέχη, η οποία πραγματοποιεί έκτακτους ελέγχους.
Ήδη και με βάση σχετικές διαταγές του κ. Υπουργού Εθνικής Άμυνας όλες οι σχετικές καταγγελίες ερευνώνται και πάλι. Το ΓΕΣ θα παράσχει αμέσως όλα τα αναγκαία στοιχεία για την υποβοήθηση όλων των ερευνών (διοικητικών, δικαστικών κοινοβουλευτικών).
Επίλαρχος Ιωάννης Ψωμάς
Εκπρόσωπος Τύπου ΓΕΣ
